Od 1 do 8 października będziemy w diecezji Jeremie – w najdalej na Zachód wysuniętej części wyspy. Jutro – w poniedziałek – wczesnym rankiem lecimy małym samolotem z Port-au-Prince do Jeremie. Tam też będziemy próbować aktualizować nasz blog (jeśli Pan da Internet). Do usłyszenia stamtąd – módlcie się za mnie i owoce tej podróży.
W ten weekend Yvon ma gościa w swoim domu. Jest nim Monica Watkins z Nowego Jorku – profesjonalna modelka, artystka i filantrop. Bierze pod opiekę młodych artystów, którzy nie mają możliwości rozwijania talentu, i tak czyni świat lepszym, dając świadectwo nadziei. Dziś Monica zaprosiła nas do pójścia z nią do domu dla młodych dziewcząt w Delmas, Restavek Freedom. Miała spotkanie z dziewczynami i mówiła im o swojej karierze modeleki. Restavek Freedom jest organizacją chrześcijańską, którem celem jest wyzwalanie haitańskich dzieci z niewoli. Na Haiti wszyscy znają słowo „restavek”. Jest to nowoczesna forma niewolnictwa. Organizacja Restavek Freedom pomaga dziewczętom wydobyć się z sytuacji wykorzystywania przez stworzenie dla nich domu, posłanie ich do szkoły i odbudowywanie w nich godności i poczucia własnej wartości. Członkowie tej organizacji wierzą, że miłość i edukacja mogą wykorzeniać zło, nawet to z długa tradycją i usankcjonowane kulturowo (jak wykorzytywanie dzieci na Haiti). Restavek Freedom marzy o stworzeniu nowej przyszłości dla tych dzieci.
Zajrzyj na stronę Restavek na Haiti: www.maitri.pl/gazetka/my_69/html/restavek.htm
Makenson Nosthe, to młody człowiek z Haiti, w którym Yvon dostrzegł i docenił talent malarski. Makenson spędza całe dnie na podwórku przy domu Yvona i maluje obrazy jeden po drugim. Bardzo to lubi. W przyszłym miesiącu Yvon organizuje dla niego, podczas uroczystości w haitańskiej wspólnocie w Stanach, wystawę w Nowym Jorku. Yvon daje makensonowi możliwości, bez których nie miałby szansy podzielenia się z ludźmi swoim talentem.
Makenson ma smutną przeszlość. Jego matka, gdy była z nim w ciąży, została wyrzucona przez rodzinę i musiała uciekać. Błąkała się po ulicach, co jest losem wielu tutaj młodych ludzi. Ojca Makenson poznał (a właściwie nie zdążył poznać) w dniu jego pogrzebu. Chłopak żył w skrajnym ubóstwie, a gdy miał 17 lat – jego matka pozbyłl;a się go z domu i stał się ulicznikiem. Po trzęsieniu ziemi jego sytuacja jeszcze bardziej się pogorszyła. Bóg jednak nie pozwolił mu zginąć. Pozwolił spotkać Yvona, który go przygarnął i stworzył mu warunki do malowania. Kiedy ktoś zostaje otoczony miłością, dobrocią i szacunkiem, jego talenty i możliwości zaczynają się ujawniać i rosnąć. Tak też się stało z Makensonem. Poniżej możesz obejrzeć niektóre z jego obrazów. Poprosiłyśmy chłopaka, by namalował dla nas obraz św. Feliksa. Już nie możemy się doczekać, kiedy zacznie! A jeśli ty, lub ktoś kogo znasz, byłby zainteresowany kupieniem któregoś obrazu namalowanego przez Makensona – prosimy o kontakt z nami.
“ Wyszli więc i chodzili po wsiach, głosząc Ewangelię…” Łukasz 9,6
24 września Yvon musiał pojechać do General Hospital, aby prozmawiać z administratorem. My wybrałyśmy się razem z nim, aby lepiej poznać Port-au-Prince. Yolande, dziewczyna, która gotuje u Yvona, pojechała z nami. Zostawiliśmy ją na targu. Po wizycie w szpitalu wróciliśmy po Yolande i robiliśmy zakupy na słynnym ulicznym targu, gdzie można kupić dosłownie wszystko. To zajęło nam większość popołudnia. Yolande gotuje bardzo dobrze, ale zajmuje jej to baaaaaardzo duzo czasu – gotuje świetnie, wszystko ze świeżych warzyw, z dopiero co zabitej kozy, kury, itp., ale tempo ma parwdziwei haitańskie 😉 Tak więc tego dnia nasz obiad był o 20.30!
Dzisiaj, 25 września, rozpoczynamy nowennę przed świętem św. Franciszka. Zdecydowałyśmy, że w ramach nowenny codziennie przejdziemy przez pobliski targ pozdrawiając ludzi (znamy już kilka kreolskich słów!), ale tylko, kiedy to będzie konieczne – jak zalecał św. Franciszek. Taka ewangelizacja obecności.
Kontynuujemy i traktujemy serio naszą inkulturację na Haiti. Yvon zabrał nad dziś do Mirebalais. Miasteczko jest położone w odległości dwóch godzin jazdy na północ od Port-au-Prince. Po drodze oglądaliśmy budynki (w budowie) mieszkalne przeznaczone dla ludzi, którzy utracili domy podczas trzęsienia ziemi i od 2010 roku mieszkają w namiotach.
Droga do Mirebalais prowadziła znów przez cudowne haitańskie góry. W samym miasteczku znajduje się Sanktuarium Matki Bożej z Góry Karmel. Według tradycji to w tym miejscu Maryja objawiła się na wielkim liściu palmy i pozostawiła tam swój wizerunek Matki Bożej z Góry Karmel. Tutejsi ludzie mają do Niej wielkie nabożeństwo, a 16 lipca w parafii jest wielki odpust, na który przybywają setki ludzi. W tym roku swoją obecnością zaszczycił tę uroczystość prezydent Haiti – Michel Martelly, który pochodzi z tych okolic. Do tej pory jeszcze wiszą transparenty na jego powitanie. Spotkałyśmy proboszcza parafii i poprosiłyśmy, aby udzielił nam Komunii świętej. Nie był za bardzo do tego skłonny. To trudne dla nas doświadczenie – pragnąć Mszy św. i Komunii i nie mieć… Ksiądz próbował tłumaczyć, że (zgodnie z prawem!) udziela Komunii tylko podczas Mszy świętej i zanosi ją chorym do domów. A my ani na Maszy, ani chore… Pote ulitował się nad nami i zmienił zdanie. Pokazał nam też swoje osiągnięcia na terenie należącym do kościoła. Chwalił się miejscem spotkań dla ludzi na zewnątrz kościoła, z kamiennymi, solidnymi ławkami, na których były wygrawerowane szkice bazylik z całego Haiti, pałac rządowy i wiele innych historycznych i cennych dla Haitańczyków miejsc. Wiele z katedr tam przedstawionych zostało zburzonych podczas ostatniego trzęsienia ziemi. Parafia rozpoczęłą także projekt zakładania stawów rybnych – dobry pomysł zapewnienia pożywienia ludziom z tej okolicy. Po Komunii i modliwtei, ksiądz zapytał, czy nie zechciałybyśmy właśnie w jego parafii założyć felicjańskiej misji. Obiecałyśmy modlić się w tej sparwie.
Po tej wizycie pojechaliśmy nad wodospad. Piękne miejsce! Powitała nas tam grupa chłopców, którzy towarzyszyli nam i oferowali swoją pomoc w kiedy podchodziłyśmy w górę i schodziłyśmy w dół, by obejrzeć spadającą wodę. Zdziwiłyśmy się, że nieźle znali angielski. Oczywiście nie byl;i bezinteresowni: dla nich to sposób na zarobek.
Możecie sobie wyobrazić jak odświeżająca była woda z wodospadu w tym haitańskim upale! Tu CODZIENNIE jest minimum 33C W CIENIU!
W drodze powrotnej obserwowałyśmy ludzi powracających z targu, niektórzy szli pieszo, inni jechali na osłach lub na koniach. Chwaliłyśmy Pana podziwiając kolejny już dla nas na Haiti, cudowny haitański zachód słońca.
I jeszcze kilka twarzy ludzi z Haiti….
„Wznoszę swe oczy ku górom: Skądże nadejdzie mi pomoc? Pomoc mi przyjdzie od Pana, co stworzył niebo i ziemie.” Psalm 121, 1-2
W sobotę 22 września pojechałyśmy do Jacmel na spotkanie z biskupem tamtejszej diecezji. Wyjechałyśmy z domu o 7:30, aby jeszcze po drodze kupić zapasowe koło. Patrzyłyśmy przez szybę, jak się robi tutaj takie zakupy. Obserwowałyśmy ludzi wokół nas. Yvon kupił koło na ulicy, bo tak dokonuje się tu większości transakcji. Nieopodal naszego samochodu, na małym stołku, siedział młody chłopak, który czyścił buty. Miał wielu kilientów. Traktował swoją pracę bardzo poważnie. Ludzie zostawiali mu jakieś grosiki za tę usługę. Ci ludzie mają godność i nie boją się pracy – to jest piękne. I mają czyste buty! 😉
W końcu ok. 9.00 wyruszyłyśmy do Jacmel. Podróż powinna trwać trochę ponad godzinę, ale czasami (z powodu korków) trwa nawet 4! My mieliśmy szczęście: 2 i pół godziny. Do Jacmel jedzie się przez góry. Krajobrazy są przepiękne! To jest najbardziej zielona i żyzna część Haiti. Jacmel leży nad Morzem Karaibskim. Jest tam trochę chłodniej niż w Port-au-Prince, bo wyżej. Ale za to żaden huragan nie ma litości dla Jacmel. A huragany są tu mocne i pojawiają się często 😦 Po drodze mijaliśmy wiele małych targowisk, ulokowanych blisko szosy, by przejeżdżający mogli robić zakupy. My też zatrzymaliśmy się kilka razy, bo owoce tutaj są świeże i dużo tańsze niż w stolicy.
Miasto Jacmel jest ciche, pogodne i wygląda na dużo bardziej bezpieczne niz stolica. Czułyśmy się tu naparwdę dobrze. A w dodatku opuszczając Jacmel i i Księdza Biskupa otrzymałyśmy dwa znaki. Pierwszym była piękna tęcza nad górami – znak przymierza Boga z ludźmi. Zaraz później zobaczyłam na mijanym budynku adres: Jr 29,11. Sprawdziłyśmy: „Jestem bowiem świadomy zamiarów, jakie zamyślam co do Was – wyrocznia Pana – zamiarów pełnych pokoju, a nie zguby, by zapewnić wam przyszłość, jakiej oczekujecie”. czy można nie wierzyć, że Bóg jest obecny w naszej codzienności?!
Poniżej zdjęcia z podróży do Jacmel 🙂
„Kto przyjmuje jedno z tych dzieci w Imię moje, Mnie przyjmuje; a kto Mnie przyjmuje, nie przyjmuje Mnie, lecz tego, który mnie posłał” Marek 9,37
Podczas tych pierwszych zakupów na rynku przypatrywałyśmy się tylko jak Yvon to robi. Negocjacie zajmowały sporo czasu. Tutaj nie można się spieszyć. Kiedy się usłyszy pierwszą cenę, trzeba zaproponować swoją, przynajmniej o połowę niższą. Zwykle kończy się to spotkaniem mniej więcej w połowie pomiędzy tym, co zaproponował sprzedający i kupujący. Zakupy na rynku to dobry sposób spotykania i poznawania ludzi. Tym razem nasza rola ograniczała się do pozdrawianai ludzi w języku kreolskim: „Bondye beni ou.”
„Oto jak dobrze i jak miło, gdy bracia mieszkają razem” Psalm 133,1
Prawdziwym cudem jest miłość braterska. Nasza jedność w służbie Bożej i chrześcijańska przyjaźń to dary Ducha Świętego mieszkającego w naszych sercach ” Po miłości was poznają…i wtedy świat uwierzy…” (ten między nami to nasz gospodarz – Ivon).
Poznanie wzajemne i akceptacja różnic pomiędzy nami to nasza droga budowania pokoju na dziś.
Niech ten światowy dzień pokoju będzie błogosławiony!
Felicjańska Misja na Haiti
SM Inga Borko i S Marilyn Minter
13 września 2012 roku wyleciałyśmy z lotniska w Newark w Stanach do Port-au-Prince – stolicy Haiti. Na lotnisku powitał nas Yvon Kernizan, przyjaciel felicjanek, z którego gościnności korzystałyśmy już wiele razy. W jego domu zatrzymamy się przez pierwsze tygodnie.
14 września, Święto Podwyższenia Krzyża.
Dziś Yvon zaprosił nas na Mszę św. i przyjęcie rodzinne do Croix de Bouquet. Jego ciotka świętowała 100-lecie urodzin. Uroczysta Msza święta w pierwszy pełny dzień naszego pobytu dała nam dużo radości.
Przyjęcie urodzinowe było dla nas bardzo ciekawe. Zgromadziła się na nim rodzina, ale nie odmawiano też poczęstunku nikomu, kto się zatrzymał z ulicy.
Po zakończeniu pojechaliśmy do Bon Repos, gdzie znajduje się sierociniec Ojca Gio i dom wolontariuszy, w ktòrym zostawiłyśmy swoje rzeczy w marcu. W drodze powrotnej udało się nam zatrzymać w punkcie sprzedaży telefonów komórkowych (są takie na Haiti! 😉 Digicel i kupić haitańskie karty sim do naszych aparatów. Młodzi ludzie tam pracujacy znali angielski – co za ulga! Trudnością dla nas nie do przeskoczenia jest tempo pracy tutejszych ludzi… Ale może to my powinniśmy się od nich uczyć, że nie ma co się tak spieszyć 😉
Nasz znajomy ksiądz Ron zadzwonił do nas i zaprosił, abyśmy przyjechały zobaczyć miejsce, gdzie będzie się odbywał nasz kurs języka kreolskiego, który rozpoczynamy w październiku. Jest w miejscu Apostolatu Obecności, w Duval Roche, w którym apostołują Siostry Miłosierdzia (szarytki). Pojedziemy tam w sobotę.
15 września, Šwięto Matki Bożej Bolesnej. Mieliśmy prąd do poludnia, więc udało się wysłać trochę maili, między innymi do biskupów w Port-au-Prince, Jacmel i Jeremie oraz do znajomych zgromadzeń, aby umówić się na wizytę u nich. Niektóre zgromadzenia, jak np. Siostry św. Jòzefa z Cluny mają trochę większe od nas doświadczenie… są na Haiti ponad 200 lat!
Wieczorem zawitałyśmy do Duval Roche, gdzie będziemy mieszkać przynajmniej przez trzy miesiace i uczyć się języka. Ksiadz Ron pokazał nam dom, w którym jest kaplica (hurra!) Ksiadz buduje tu sierociniec, który pomieści około 50 dzieci. W tym domu zostałyśmy na noc. To była jak dotąd najgorętsza noc ze wszystkich! Nawet wiatrak niewiele pomagał 😦
16 września Eucharystię świętowałyśmy o godz. 7 rano razem z parafialną wspólnotą św. Ludwika, Króla Francji. To 
była w tym kościele już druga Msza św. tego dnia. Pierwsza miała miejsce o godz. 5.30. Młodzieżowy chór – wspaniały! Ci ludzie mają niezwykły talent muzyczny i głosy! Ksiadz Ron przedstawił nas proboszczowi Parafii. Po powrocie do domu ksiadz szybko przygotował rosół z torebki na śniadanie 🙂 Ksiadz Ron jest dla nas bardzo wielką pomocą, poniewaz jest stąd, zna ludzi i zwyczaje. Wiele uczymy sie od niego. Po południu wróciłyśmy z Yvonem do Delmas, gdzie obecnie mieszkamy. Tam zjadłyśmy obfity haitański obiad. Jeszcze nie dane nam tu było doświadczyć głodu. Codziennie modlimy się za tych, którzy mają mniej niź my, za tych którzy wciaź jeszcze mieszkaja w namiotach. Podczas codziennych burz i ulew myślimy o nich. Jedno miasteczko namiotowe jest nad rzeką. To najbardziej niebezpieczne miejsce, bo rzeka może wylać i zmieść wszystkie prowizoryczne mieszkania.
17 września. Święto Stygmatów św. Franciszka. Bardzo wcześnie rano zadzwonił Biskup Launay z Jacmel, aby potwierdzić nasze spotkanie w sobotę 22 września. Tutaj można dzwonić w interesach juź od 6 rano 😦 Niegrzecznie jest za to wykonywać telefony po 20.00…
Po południu wróciłyśmy do Duval Rosche, aby załatwić jeszcze inne sprawy z Księdzem Ronem. Poniżej są zdjęcia z Apostolatu Obecności – miejsca, gdzie będziemy uczyć się języka kreolskiego.
18 września. Dziś odebrałyśmy bilety na lot do Jeremie. Zobaczyłyśmy przy okazji, jak wyglada biuro turystyczne. Nie jest to typowe haitańskie biuro, bo prowadzi je kobieta z Anglii. Bardzo przyzwoite miejsce. Po tym Yvon zawiózł nas do Sióstr z Cluny. Jedna z Sióstr umówiła nas z Biskupem na jutro rano. Zdumiewajaco szybko!
19 września, spóźnione (nie od nas to zależy) przybyłyśmy do Kurii w Port -au-Prince na spotkanie z biskupem Poulardem. Już w bramie zobaczyłam znajoma ikonę Maryi i zaproszenie na katechezy neokatechumenalne w j. kreolskim. To znak, że są tutaj wspólnoty. Cieszę się – wiem, że spotkam tu uczciwych, dobrych ludzi, oddanych sprawie ewangelizacji. Na wizytę u Biskupa czekałyśmy ponad godzinę. Wizyta była dobra i chyba owocna. Biskup zorganizował nam też spotkanie z kanclerzem, który także odpowiada za życie zakonne w diecezji. To jemu zostawiłyśmy naszą dokumentacje. Powiedziałyśmy Biskupowi, że plany się zmieniły i nie będziemy mieszkać w Bon Repose. Poinformowałyśmy o kursie kreolskiego od końca października a także, że mamy zaplanowane spotkania z Biskupami w Jacmel i Jeremie. Biskup Poulard zachęcił nas, aby myśleć o Jacmel, ponieważ bardzo potrzbna jest tam obecność osób konsekrowanych. Jacmel jest diecezją, która on sam zakładał, wiec jej dobro leży mu na sercu. Kuria jest położona przy katedrze, która nadal wyglada tak samo jak tuż po trzęsieniu ziemi.
Codziennie próbujemy znaleźć czas na naukę kreolskiego. Bondye beni ou! (Niech Bóg wam błogosławi!)
Siostry Felicjanki Haiti 